در حالیکه وزارت امور خارجه آمریکا از آمادگی کشورش برای مذاکره با ايران در زمینه تبادل سوخت هستهای خبر داده است، سخنگوی کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز حضور ترکیه و برزیل در مذاکرات کشورهای غربی و جمهوری اسلامی ايران درباره برنامه هستهای صلحآمیز کشورمان را محتمل دانسته است.
شاید برزیل و ترکیه همان 2کشوری هستند که محمود احمدینژاد در آخرین نشست خبریاش با خبرنگاران بدون اشاره به نام آنها از حضورشان در مذاکرات آینده بهعنوان یکی از شروط ادامه مذاکره یاد کرده بود.از سوی دیگر، ابوالفضل ظهرهوند، مشاور دبیر شورایعالی امنیت ملی کشورمان نیز در گفتوگو با العالم تاکید کرده است چارچوب تبادل سوخت هستهای بین ايران و کشورهای مجموعه وین با حضور و مشارکت نمایندگانی از ترکیه و برزیل تعیین خواهد شد.
با وجود این، روزنامه تودیز زمان چاپ ترکیه به نقل از دیپلماتهای این کشور نوشت که آنکارا تاکنون هیچ درخواست رسمی از سوی اتحادیه اروپا برای مشارکت در مذاکرات هستهای ايران، دریافت نکرده است.علاوه بر احمدینژاد، پیشتر منوچهر متکی وزیر امور خارجه نیز از تمایل جمهوری اسلامی ايران برای تغییر در ساختار گروه مذاکرهکننده هستهای خبر داده بود.
بازگشت به سال 2009
آخرین دور مذاکرات ايران و اعضای گروه 1+5 در اکتبر سال 2009 انجام گرفت. در آن زمان طرفین درباره طرحی صحبت کردند که براساس آن قرار شد ايران اورانیوم با غنای پایین تولیدی خود را به فرانسه و روسیه ارسال کند و در ازای آن برای رآکتور تحقیقاتی تهران که رادیو دارو تولید میکند، سوخت هستهای مورد نیاز را دریافت کند.
در آن زمان ايران بهعلت سوءنیت و پیشینه ناامیدکننده کشورهای گروه 1+5 حاضر به پذیرش کامل این طرح نشد و در قالب بیانیه تهران، حاضر به تبادل سوخت در کشوری بیطرف که همان ترکیه بود، شد؛ اما از سوی دیگر، آمریکا درحالیکه برای ادامه مذاکرات با ايران اعلام آمادگی کرده بود پیشنویس طرح خود برای تحریم دوباره ايران را به اعضای شورای امنیت تحویل داد و در نهایت قطعنامه تحریمی را به تصویب این شورا رساند.
فیلیپ کراولی، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا روز چهارشنبه با اشاره به دور قبلی گفتوگوهای 1+5 با ايران گفت: امیدواریم که ملاقاتهایی مانند آنچه در اکتبر سال 2009 داشتیم در هفتههای آینده صورت پذیرد.سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ادعا کرد که واشنگتن بهدنبال روندی است که براساس آن ايران آماده همکاری سازنده در زمینه پارهای مسائل ازجمله توافقنامه تامین سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران باشد.
سخن از ضمانتهای جدید
ترکیه که بعد از بیانیه تهران ظاهرا یکی از قطبهای پرونده هستهای ايران شده، اعلام کرده است ضمانتهایی از ايران برای توقف مشروط غنیسازی 20 درصد دریافت کرده است.یک پایگاه خبری به نقل از روزنامه الحیات چاپ لندن نوشت: احمد داوود اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با همتای آلمانیاش اعلام کرده است: درصورتیکه کشورهای 1+5، بیانیه تهران درباره مبادله سوخت اتمی را بپذیرند، ايران حاضر است غنیسازی 20درصدی را متوقف کند.
ايران، حاضر به تجدید نظر در غنیسازی 20 درصدی است
علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ايران اعلام کرده است درصورت تضمین تامین سوخت رآکتور هستهای تحقیقاتی تهران، ايران حاضر به تجدید نظر در غنیسازی 20 درصدی است. صالحی همچنین در گفتوگو با مهر درخصوص اظهارات وزیر خارجه ترکیه در همین مورد تصریح کرد: ما همواره اعلام کردهایم که از ابتدا نیت تولید سوخت 20درصدی را نداشتهایم و به همین خاطر حدود یکسال قبل برای تامین سوخت رآکتور تهران نامهای به آژانس نوشتهایم.
وی خاطرنشان کرد: ما دلمان میخواست که سوخت رآکتور تهران را از خارج تامین کنیم، چون تولید آن در داخل صرف نمیکرد اما بعد از گذشت چندین ماه درحالیکه سوخت رآکتور تهران نیز رو به اتمام بود ما اعلام کردیم که توان بالقوه تامین این سوخت را داریم اما طرف مقابل باور نکرد و آنها اعلام کردند ايران بلوف میزند و در نهایت ما خودمان تولید این سوخت را شروع کردیم.
صالحی احتمال توقف غنیسازی از سوی ايران را رد کرد و گفت: غنیسازی حق مسلم جمهوری اسلامی ايران است و ما میتوانیم تا هر درصدی از غنیسازی که نیاز داشته باشیم برای رفع احتیاجات خود طبق انپیتی اقدام کنیم.